“Elkanoren mundu-bira” zikloan Xabier Alberdi Lonbidek emandako hitzaldia, 2019ko urtarrilaren 5ean, San Telmo Museoan.

2019an 500 urte beteko dira Juan Sebastian Elkano nabigatzaile getariarrak lehen mundu-bira abiatu zuela. Lehen mundu biraren inguruan sortu diren mitoen jatorria, garapena, zabalkuntza eta traszendentzia gainbegiratuko dira, batez ere, Elkanoren, Magallanesen eta Victoria ontziaren ingurukoak. Mito horiek interes ezberdinengatik sortu eta mantendu dira mendetan zehar. Mitologia horrek adierazten du lorpenak izan zuen eta duen pisua mendebaldeko pentsaera eta kulturetan, eta, aldi berean, gertakari historikoen ezagutza indargabetu du. Oro bat, komeni dena ez da mitologia hori deuseztea, baizik eta identifikatzea eta gertakari historikoengandik bereiztea, bidaiaren inguruan kontaketa ahalik eta zuzenena eraiki dadin, barnebiltzen eta baloratzen dituena oinarrizko aspektuak, maiz, historiografiak bigarren planora eraman dituenak.